ترخیص هوایی کالا، یکی از شیوههای مهم ترخیص کالا است. در این روش کالاها اغلب از فرودگاه ها ترخیص میشوند. در هر فرودگاه مکانهای مخصوصی برای ترخیص کالا وجود دارد که به آنها گمرکات فرودگاهی گفته میشود. در حوزه حملونقل هوایی اصطلاحی وجود دارد به نام «ترخیص هوایی» که در هر کشوری بسته به قوانین آن متفاوت است. دراینبین ایران هم از این قاعده مستثنا نیست؛ قوانین ترخیص بار هوایی در ایران به این صورت است که برای حملونقل از هواپیمای کارگو استفاده میشود. بدیهی است در این روش حمل، بیشتر امور انتقال در فرودگاهها و گمرکات صورت میگیرد. اما نکته قابلتوجه این است که ارسال هر نوع باری از طریق هواپیماهای کارگو امکانپذیر نیست. در این مقاله قصد داریم دربارهی ترخیص بار هوایی صحبت کنیم و به بررسی نکات مهم در این زمینه بپردازیم. همواره یکی از سوالات اساسی تفاوت بین فریتبار و کارگو است که ابتدا به این سوال پاسخ میدهیم.
تفاوت فریت بار و کارگو چیست؟
در واقع فریت بار ماهیت تجاری ندارد و نوعی بار خصوصی مسافر است که از طریق گمرک فرودگاه و با هزینهای کم به مقصد ارسال میشود. اگرچه حملونقل هوایی بار نسبت به حملونقل زمینی و دریایی، هزینه بیشتری دارد، ولی به همان نسبت مزیت بار هوایی نیز بیشمار است. البته نکته مهم این است که برای ارسال بار هوایی باید بارنامه صادر شود. بیشتر افراد فریت بار را بهاصطلاح کارگو میشناسند؛ اما درحقیقت کارگو همان بار تجاری است که برای ارسال آن از هواپیماهای مخصوص استفاده میشود. برخی از تجار بینالمللی، هنرمندان و صنعتگران برای ارسال نمونه کالا یا کالای خریداری شده به کشور مقصد، از طریق شرکتهای هوایی اقدام میکنند. پس به این نوع محمولههای باری که ماهیت تجاری دارند، کارگو میگویند؛ درحالیکه فریت بار کالایی است که ماهیت تجاری ندارد و تنها برای جلوگیری از اضافهبار بهصورت فریت حمل میشود.
ترخیص کالا چیست؟
به مجموع فرایندهایی که در گمرک برای واردات و صادرات کالا صورت میگیرد، ترخیص کالا گفته میشود. حال این فرایندها میتوانند حالتهای مختلفی داشته باشند تا کالا به سلامت از گمرک به مقصد نهایی ارسال شود.کالاهای وارداتی و صادراتی ابتدا وارد انبارهای نگهداری کالای تحت تملک گمرک میگردند و پس از انجام مراحل اداری، مجوز آزاد شدن کالاها از انبار صادر میشود. یکی از مهمترین فرایندهایی که در گمرک و قبل از ترخیص کالا اتفاق میافتد، پرداخت مالیات، حقوق و عوارض گمرکی و سایر هزینههای خدمات ارائه شده به واردکننده و صادر کننده است. پس از پرداخت هزینهها و ارائه اسناد و مدارک به گمرک میتوان کالا را به مقصد مورد نظر بارگیری کرد.
حال که با اصطلاحات مهم در این زمینه آشنا شدیم باید به بررسی مدارک مهم در این زمینه بپردازیم.
بارنامه هوایی چیست؟
بارنامه همان قراردادی است که برای حمل و نقل کالا بین فرستنده و حمل کننده بار منعقد شده است. در واقع میتوان گفت بارنامه سند محکمی است که مشخص میکند صاحب کالا، باری را به مسئول حمل و نقل بار تحویل داده است. بنابراین بارنامه در حکم رسید کالا است و هرگونه ادعایی خلاف موارد درج شده در آن، بیارزش و بیاعتبار است. چرا که تمامی شرایط نوشته شده در بارنامه قبل از صدور آن مورد توافق طرفین قرار گرفته است. بنابراین هیچ یک از طرفین نمیتوانند ادعایی خلاف موارد قید شده در بارنامه داشته باشند. هنگام ترخیص هوایی بارنامه مهمترین مدرک جهت ارائه برای انجام تمامی امور قانونی است. در هر مرحله از کار میتوانید قوانین مربوطه را از سایتهای مربوطه مانند وبسایت گمرک فرودگاه امام خمینی چک کنید.
اطلاعات مهم در بارنامه هوایی
در هر بارنامه اطلاعات زیادی وجود دارد که از اهمیت زیادی برخوردار هستند جهت اصل بودن بارنامه هوایی برای ترخیص کالاها باید بدانید در این بارنامه چه مواردی ذکر شده است که در زمان ترخیص کالا مشکلی برای شما پیش نیاید. این اطلاعات شامل مشخصات کامل دریافتکننده کالا، مشخصات کامل و آدرس فرستنده کالا، فرودگاه مقصد، فرودگاه مبدأ، شماره و تاریخ پرواز، تعدادبستهها، وزن ناخالص کالا، وزن حجمی کالا، ماهیت و کمیت کالا، هزینه کرایه حمل کالا و تاریخ صدور بارنامه است. همه این موارد جزء اطلاعات مهمی هستند که در هر بارنامه وجود دارد.
هزینه ترخیص هوایی
در حملونقلهای هوایی عوامل مختلفی روی هزینه تأثیرگذار است، که اصلیترین عوامل مؤثر بر هزینه حملونقلهای هوایی عبارتنداز:
- وزن و ابعاد
- فاصله انتقال
- نوع کالا
۱. وزن و ابعاد کالا
مهمترین عامل مؤثر بر هزینه حملونقل هوایی، حجم و وزن کالا است. هر چه وزن کالا بالاتر باشد، هزینه کارگو بیشتر خواهد بود. ابعاد کالا اثری مشابه وزن روی هزینه کارگو دارد. هر چه ابعاد کالا بزرگتر باشد، هزینه بیشتری باید برای کارگو پرداخت شود. اندازه کالاها و چگونگی محاسبه ابعاد و تأثیر آن در قیمت هر یک از شرکتهای حمل بار هوایی متفاوت است.
۲. فاصله انتقال کالا
دومین عامل مؤثر بر قیمت و هزینه ترخیص حملونقل هوایی مربوط به فاصله انتقال مبدأ تا مقصد است. نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که فاصله زمینی و هوایی بسیار با هم تفاوت دارند. در مواردی ممکن است مسیر زمینی بسیار کوتاه اما در مسیر هوایی به علت توقف در فرودگاههای متعدد، فاصله زیاد باشد. در این صورت بیشک هزینه بیشتری باید پرداخت شود. همچنین بسیاری از افرادی که در زمینه صادرات و واردات تازهکار هستند و این مسئله را در نظر نمیگیرند به همین جهت موظف به پرداخت هزینه بیشتری میشوند که دلیل به ضرر آنهاست.
۳. نوع کالا
هزینه ترخیص کالا بهصورت هوایی در کشورهای مختلف متفاوتی است. آخرین مسئله مهم و تأثیرگذار نوع کالا است؛ یعنی اگر کالای ترخیصی در برابر ضربه حساس باشد بدون شک نیاز به مراقبت ویژه دارد که این مسئله موجب افزایش هزینه ترخیص میشود. البته این امکان هم وجود دارد که شرکتهای ارائهدهنده خدمات کارگو این تفاوت قیمتی را در انتقال محاسبه کنند.
سخن پایانی
روشهای بسیاری برای نقلوانتقال کالاها موجود است؛ اما انتخاب روشی مناسب با وزن کالا، نوع کالا و سرمایه موردنیاز میتواند از هزینههای اضافی و حتی از خسارتهای احتمالی جلوگیری کند. اگر تمایل به حمل بار و ترخیص بار هوایی آن هم به سریعترین شکل ممکن و کمترین هزینه را دارید، پیشنهاد میشود از سرویس حمل بار هوایی شرکت بازرگانی بینالمللی همراه دژ استفاده کنید تا از خدماتی همچون سرعت عمل بالا، امنیت زیاد، بستهبندی مناسب، هزینه مقرونبهصرفه و تیم متخصص آنها بهرهمند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس برقرار کنید.
سؤالات متداول
با در دست داشتن و ارائهی تمامی مدارک مربوطه این پروسه میتواند طی 3 روز کاری انجام شود اما ممکن است این کار در زمان بیشتر یا کمتری صورت گیرد که بستگی به شرایط دارد.
اولین و مهمترین کار برای ترخیص بار هوایی دریافت بارنامه هوایی است. مالک کالا پس از دریافت بارنامه هوایی ضمن مراجعه به یک شرکت حملونقل هوایی، حواله تحویل کالای خود را دریافت میکند و سپس پروسه ترخیص بار هوایی آغاز میشود.
فرودگاه و گمرک امام خمینی یکی از مهمترین و بزرگترین گمرکات هوایی در خاورمیانه است که پایگاه مهم تجاری برای ورود و صدور کالا به شمار میرود.