انتخاب روش حمل‌ونقل باید بر اساس نیازهای خاص هر کسب‌وکار یا فرد، صورت بگیرد. اما در میان این روش‌ها حمل‌ونقل هوایی دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است که آن را از سایر روش‌های حمل‌ونقل متمایز می‌کند. حمل‌ونقل هوایی به‌عنوان یکی از سریع‌ترین و محبوب‌ترین روش‌های حمل بار یا مسافر، تحولات زیادی در جابه‌جایی‌ها به وجود آورده است. این روش، با سرعتی بی‌نظیر و توانایی دسترسی به دورترین نقاط جهان، به یک ابزار ضروری در تجارت و سفر تبدیل شده است.
دو اصطلاح کلیدی که در این روش به‌وفور استفاده می‌شود، “کارگو” و “فریت بار” هستند. کارگو به حمل‌ونقل محموله‌های بزرگ و تجاری اشاره دارد، درحالی‌که فریت بار به ارسال محموله‌های کوچک‌تر و شخصی اختصاص می‌یابد. از ارسال محموله‌های تجاری گرفته تا اقلام شخصی، آشنایی با اصطلاحات حمل و نقل هوایی به‌خصوص برای هر تاجر و بازرگانی که به دنبال تسریع حمل بار خود در مبادلات بین‌المللی و کاهش ریسک‌ها است، ضروری است. در غیر این صورت، ممکن است در طول فرآیند حمل‌ونقل بین‌المللی با مشکلات و چالش‌های متعددی روبرو شوند. با ما همراه باشید تا در ادامه با رایج‌ترین اصطلاحات حمل و نقل هوایی آشنا شوید.
حمل بار هوایی چیست؟
حمل بار هوایی به فرآیند جابه‌جایی محموله‌ها از طریق هواپیماها اشاره دارد. هواپیماهای باری به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که هر کدام برای اهداف خاصی طراحی شده‌اند. به طور مثال: هواپیماهای باری تجاری (Freighter Aircraft) از جمله Boeing 747-8F: بزرگ‌ترین مدل باربری، با ظرفیت حمل بالا و فاصله پروازی طولانی و Airbus A330-200F: مناسب برای حمل بارهای حجیم و با ظرفیت متوسط و یا هواپیماهای باری کوچک (Small Cargo Aircraft) مانند Cessna 208 Caravan: مناسب برای مناطق دورافتاده و بارهای سبک و Pilatus PC-12: با قابلیت فرود در باندهای کوتاه و حمل بارهای کوچک.
این روش با انتقال کالاهای مختلف، از جمله محصولات تجاری، مواد غذایی، وسایل شخصی و تجهیزات صنعتی، به مقاصد داخلی و بین‌المللی، ارسال محموله‌ها را در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام می‌دهد. حمل بار هوایی معمولاً شامل مراحل مختلفی از جمله بسته‌بندی، بارگیری، انتقال و تحویل نهایی است و آشنایی با اصطلاحات رایج و پرکاربرد هر مرحله می‌تواند به کاهش زمان حمل و مشکلات احتمالی کمک زیادی کند.
اصطلاحات حمل و نقل هوایی
حمل‌ونقل هوایی امروزه به‌عنوان سریع‌ترین روش برای ارسال بار در سطح جهانی شناخته می‌شود. این روش به طور گسترده‌ای به‌خصوص برای ارسال بارهای سبک و حساس مانند قطعات الکترونیکی، اسناد قانونی و داروها به کار می‌رود. ویژگی‌های کلیدی این روش، یعنی سرعت بالا و توانایی دسترسی به مناطق دورافتاده، آن را به گزینه‌ای ایدئال برای بسیاری از شرکت‌ها و افراد تبدیل کرده است. برای کسانی که در زمینه واردات کالا و صادرات فعالیت می‌کنند، آشنایی با اصطلاحات حمل و نقل هوایی یک ضرورت و امتیاز محسوب می‌شود. در ادامه به برخی از این اصطلاحات مهم اشاره می‌کنیم:
- Air Waybill: این سند به‌عنوان مدرک حمل‌ونقل بار بین فرستنده و شرکت هواپیمایی عمل کرده و شامل اطلاعاتی نظیر فرستنده، گیرنده، مبدأ و مقصد، وزن و ابعاد بار و نوع محموله است. همچنین به‌عنوان سند مالکیت و مدرک تحویل در مقصد شناخته می‌شود.
- Booking: پیش از ارسال بار، شرکت هواپیمایی بخشی از ظرفیت هواپیما را بر اساس مشخصات بار (نوع، وزن و ابعاد) به آن اختصاص می‌دهد. این رزرو به “بوکینگ” معروف است و باید به‌موقع انجام شود.
- Consignee: به فرد یا شرکتی اطلاق می‌شود که به‌عنوان گیرنده بار در اسناد ذکر شده و مسئول دریافت و ترخیص بار در مقصد است.
- Valuable Cargo: باری که به دلیل ارزش مادی یا معنوی بالا نیاز به رعایت ضوابط خاصی برای حمل و نگهداری دارد، شامل اشیای قیمتی، طلا و آثار هنری که نیازمند بسته‌بندی و امنیت ویژه هستند.
- Embargo: شرایطی که در آن شرکت‌های هواپیمایی از حمل کالاهای خاص به دلایل محدودیت وزن، ابعاد یا محتوای کالا خودداری می‌کنند.
- Freight Forwarder: شرکتی که مسئولیت هماهنگی و سازماندهی فرآیند حمل‌ونقل کالا از مبدأ تا مقصد نهایی را بر عهده دارد.
- IATA: سازمان بین‌المللی که استانداردهای حمل‌ونقل هوایی را تعیین و نظارت می‌کند.
- DGR: مجموعه قوانین و ضوابطی که برای حمل‌ونقل ایمن کالاهای خطرناک تدوین شده است.
- پست اکسپرس بین المللی: سریع‌ترین روش ارسال مرسولات پستی بین‌المللی که توسط اداره پست کشورها انجام می‌شود و امکان تحویل سریع مرسولات را فراهم می‌آورد.
- بیمه‌نامه (Insurance Policy): بیمه‌ای که برای مرسولات صادر می‌شود تا خسارت‌های احتمالی را جبران کند. در صورت بروز حادثه، بیمه خسارت را به فرستنده پرداخت می‌کند.
- Flight Number: به مشخصات یک پرواز اشاره دارد که حمل کالا توسط آن انجام می‌شود.
- Customs Broker: فردی که در زمینه ترخیص کالاها از گمرک تخصص دارد.
- Export Permit: مجوز دولتی که به شرکت‌ها اجازه می‌دهد کالاهای خاصی را به کشورهای معین صادر کنند.
- Origin: مبدأ یا نقطه آغاز یک حمل‌ونقل.
- Transfer Manifest: سندی که انتقال بار را از یک حمل‌کننده به دیگری ثبت می‌کند.
- Tariff: فهرستی از نرخ‌ها و قیمت‌های مربوط به حمل‌ونقل بین‌المللی.
- HAWB (House Air Waybill): سند حمل‌ونقل هوایی که توسط کارگزار حمل‌ونقل صادر می‌شود و شامل جزئیات بار است.
- MAWB (Master Air Waybill): سند اصلی حمل‌ونقل هوایی که توسط شرکت هواپیمایی صادر می‌شود و جزئیات کلی بار را شامل می‌شود.
- On-Time Performance (OTP): معیاری که دقت زمان‌بندی پروازها و تحویل بارها را نشان می‌دهد.
- Surcharges: هزینه‌های اضافی که به دلیل شرایط خاص (مانند حمل‌ونقل سریع یا بارهای سنگین) به هزینه اصلی حمل‌ونقل افزوده می‌شوند.
- Until Load Device (ULD): یک پالت یا کانتینر که برای حمل بار در هواپیما استفاده می‌شود. به طور مختصر به آن ULD نیز گفته می‌شود.
- ULD Control Receipt: فیشی است که برای مشخص‌کردن تعداد و نوع ULDهایی که برای حمل بار مورداستفاده قرار گرفته‌اند، کاربرد دارد.
- Shipment: مجموعه‌ای از کالاها یا بسته‌هایی که توسط یک شرکت حمل‌ونقل از فرستنده تحویل گرفته می‌شود و برای تحویل به گیرنده مقصد مشخص شده است.
- Shipper: فرستنده کالا یا بار که مسئولیت ارسال آن را بر عهده دارد.
- Special Instructions: دستورالعمل‌های ویژه برای پردازش بار یا تحویل آن به مقصد مشخص.
- Transit Time: مدت زمانی که یک محموله برای رسیدن به مقصد نیاز دارد.
آشنایی و توانایی استفاده به‌موقع از اصطلاحات حمل ونقل هوایی به شیوه‌های مختلف از جمله در مکاتبات، مذاکرات و تصمیم‌گیری‌ها، موجب هماهنگی بیشتر و عملکرد موفق‌تر در زمینه ارسال بار به مقصد خواهد شد.
ارسال بار هوایی در کمترین زمان
در پایان، باید گفت که اصطلاحات مطرح‌شده تنها بخش کوچکی از اصطلاحات مربوط به حمل‌ونقل هوایی هستند که در فرآیندهای حمل‌ونقل کالا، ترانزیت و تجارت بین‌المللی کاربرد دارند. آشنایی با این اصطلاحات برای تمامی فعالان این حوزه، از جمله تاجران و شرکت‌های بازرگانی، ضروری است.
باتوجه‌به پیچیدگی‌های صنعت حمل‌ونقل هوایی و تغییرات مداوم در قوانین و مقررات، به‌روز نگه‌داشتن اطلاعات و تسلط بر اصطلاحات تخصصی این حوزه، می‌تواند در تجارت به شما کمک کند. شرکت همراه دژ ایرانیان، با مجوز رسمی و قانونی از سازمان هواپیمایی کشوری، آماده ارائه انواع خدمات حمل‌ونقل هوایی بار از نقاط مختلف جهان با بالاترین کیفیت و کمترین زمان ممکن است. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره‌های تخصصی در زمینه حمل‌ونقل هوایی، با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
سؤالات متداول
حمل‌ونقل هوایی محموله‌ها به دو روش اصلی انجام می‌شود: فریت بار و کارگو. فریت بار برای جابه‌جایی کالاهای شخصی و وسایل منزل استفاده می‌شود و در مقابل، کارگو عمدتاً توسط تجار برای جابه‌جایی بارهای بزرگ و سنگین به کار می‌رود. هر دو روش بسته به نوع محموله انتخاب می‌شوند.
بیمه عمومی بار، بیمه بارهای ارزشمند، بیمه بارهای خطرناک، بیمه حمل‌ونقل بین‌المللی، بیمه بارهای شکستنی، بیمه بارهای فصلی و بیمه حمل‌ونقل چندگانه از جمله انواع بیمه در حمل‌ونقل هوایی هستند. هر نوع بیمه شرایط خاص خود را دارد و مهم است که ارزش محموله به‌دقت ارزیابی شود و از شرایط و استثنائات بیمه به طور کامل مطلع باشید.
بارنامه هوایی معمولاً توسط شرکت حمل‌ونقل یا کارگزار حمل‌ونقل صادر می‌شود. برای صدور این سند، فرستنده (تاجر یا شرکت) باید اطلاعات مربوط به محموله، شامل نوع کالا، وزن، ابعاد، ارزش، و مقصد را ارائه دهد.