اینکوترمز چیست؟ بررسی قوانین و ترم‌های اینکوترمز

اینکوترمز چیست؟ اینکوترمز (Incoterms) مجموعه‌ای از قواعد و شرایط است که برای تعیین مسئولیت‌های خریدار و فروشنده در مورد حمل‌ونقل کالاها، بسته‌بندی، بارگیری، بارنامه، بیمه و مسائل مربوط به صادرات و واردات کالا به کار می‌رود. این بین‌المللی است و توسط اتاق بازرگانی بین‌المللی (ICC) تدوین شده است. استفاده از این قواعد، به خریدار و فروشنده کمک می‌کند تا مسئولیت‌های خود را به‌درستی تعیین کنند و از بروز اختلافات در مورد شرایط فروش جلوگیری کنند.

انواع ترم‌ها و اصطلاحات اینکوترمز

برخی ترم‌ها و اصطلاحات کاربردی در قواعد اینکوترمز به شرح زیر هستند:

• EXW (Ex Works) از کارخانه: به معنای این است که فروشنده تنها مسئول تحویل کالا در محل تولید خود است و تمام هزینه‌های حمل‌ونقل، بارگیری، بیمه و مسائل مربوط به صادرات و واردات بر عهده خریدار است.
• FCA (Free Carrier) حمل‌ونقل آزاد: به معنای این است که فروشنده مسئول تحویل کالا به حامل (حمل‌ونقل‌کننده) در محلی که قبلاً تعیین شده است و هزینه‌های حمل‌ونقل کالا از آنجا به بعد بر عهده خریدار می‌باشد.
• FOB (Free onBoard) دریایی در بندر آماده تحویل: به معنای این است که فروشنده مسئول تحویل کالا به حامل (حمل‌ونقل‌کننده) در بندری که قبلاً تعیین شده است. پس از تحویل کالا به حامل و بارگیری آن بر روی کشتی، مسئولیت هزینه‌ها و خسارات حمل‌ونقل کالا بر عهده خریدار می‌باشد.
• CFR (Cost and Freight) هزینه و فریت: به معنای این است که فروشنده مسئول هزینه‌های حمل‌ونقل کالا تا بندر مقصد است و بار را بر روی کشتی تحویل می‌دهد. هزینه‌های مربوط به بارگیری، بیمه و هزینه‌های مربوط به صادرات و واردات در بندر مقصد بر عهده خریدار است.
• CIF (Cost, Insurance and Freight) هزینه، بیمه و فریت: به معنای این است که فروشنده مسئول هزینه‌های حمل‌ونقل کالا تا بندر مقصد است و بار را بر روی کشتی تحویل می‌دهد. هزینه‌های مربوط به بارگیری، بیمه و هزینه‌های مربوط به صادرات و واردات در بندر مقصد بر عهده خریدار است.
• CPT (Carriage Paid To) حمل‌ونقل پرداخت شده تا: به معنای این است که فروشنده مسئول هزینه‌های حمل‌ونقل کالا تا محل تحویل تعیین شده در مقصد است و پس از رسیدن به آنجا، مسئولیت هزینه‌ها و خسارات بر عهده خریدار است.
• CIP (Carriage and Insurance Paid To) حمل‌ونقل و بیمه پرداخت شده تا: به معنای این است که فروشنده مسئول هزینه‌های حمل‌ونقل کالا تا محل تحویل تعیین شده در مقصد و بیمه کالا تا آن نقطه است. پس از رسیدن به آنجا، مسئولیت هزینه‌ها و خسارات بر عهده خریدار است.
• DAP (Delivered At Place) تحویل در محل: به معنای این است که فروشنده مسئول حمل‌ونقل کالا تا محل تحویل تعیین شده در مقصد است، و پس از رسیدن به آنجا، کالا را در محل تحویل تعیین شده به خریدار می‌دهد. هزینه‌های مربوط به بارگیری، بیمه و هزینه‌های مربوط به صادرات و واردات در مقصد بر عهده خریدار است.
• DDP (Delivered Duty Paid) تحویل با مالیات پرداخت شده: به معنای این است که فروشنده مسئول همه هزینه‌های حمل‌ونقل کالا تا محل تحویل تعیین شده در مقصد و پرداخت هزینه‌های مربوط به مالیات صادرات و واردات است. پس از رسیدن به آنجا، کالا را در محل تحویل تعیین شده به خریدار تحویل می‌دهد.
• Bill of Lading بارنامه: یک سند رسمی است که برای ثبت بارگیری و حمل‌ونقل کالا بکار می‌رود و شامل جزئیاتی مانند نام حامل، مبدأ و مقصد کالا، توضیحاتی در مورد کالا و هزینه‌های حمل‌ونقل است. این سند معمولاً به‌عنوان مدرک انتقال مالکیت در اختیار بانک‌ها قرار می‌گیرد و می‌تواند به‌عنوان ضمانت برای پرداخت مبالغ معوق در قرارداد استفاده شود.
• Commercial Invoice فاکتور تجاری: یک سند تجاری است که جزئیات مربوط به فروش کالا را شامل می‌شود، از جمله نام کالا، مقدار، قیمت و مبلغ قابل‌پرداخت. این سند معمولاً به‌عنوان مدرک برای صدور مجوز و کنترل صادراتی استفاده می‌شود.
• Packing List لیست بسته‌بندی: یک سند تجاری است که جزئیات بسته‌بندی کالاها را شامل می‌شود، از جمله تعداد و نوع بسته‌ها، وزن کل کالا و ابعاد بسته‌ها. این سند معمولاً به‌عنوان مدرکی برای بررسی بسته‌بندی و بارگیری کالاها در اختیار حامل و گمرک قرار می‌گیرد.
• Incoterms شرایط تجاری بین‌المللی: مجموعه‌ای از قواعد و شرایط تجاری بین‌المللی هستند.

آیا اینکوترمز در تمامی کشورها قابل‌استفاده است؟

برای آنکه بدانید اینکوترمز چیست بهتر است بدانید اینکوترمز به‌عنوان یک استاندارد بین‌المللی شناخته شده و در تمامی کشورها قابل‌استفاده است. بااین‌حال در برخی کشورها، ممکن است قوانین و مقرراتی برای صادرات و واردات وجود داشته باشد که می‌تواند بر شرایط استفاده از اینکوترمز تأثیر بگذارد؛ بنابراین، قبل استفاده از هر اینکوترمز، بهتر است با قوانین و مقررات مربوط به صادرات و واردات در کشور مقصد آشنا شوید و با مشاوران حقوقی و مالی مرتبط با تجارت خود مشورت کنید.

قواعد اینکوترمز چه مواردی را شامل می‌شوند؟

قواعد اینکوترمز شامل موارد زیر می‌شوند:

• تعیین مسئولیت فروشنده و خریدار در مورد حمل‌ونقل کالاها، بسته‌بندی، بارگیری، بارنامه، بیمه و مسائل مربوط به صادرات و واردات کالاها.
• تعیین شرایط تحویل کالاها از جمله محل تحویل و زمان تحویل.
• تعیین شرایط پرداخت، از جمله تعیین مبلغ قابل‌پرداخت و زمان پرداخت.
• تعیین مسئولیت‌های مربوط به مرزها و گمرکات، از جمله تعهد فروشنده در مورد صدور مدارک مربوط به صادرات و خریدار در مورد صدور مدارک مربوط به واردات.
• تعیین نحوه حمل‌ونقل کالاها و هزینه‌های مرتبط با آن.
• تعیین نحوه بیمه کالاها در طول حمل‌ونقل.
• تعیین نحوه تقسیم مسئولیت‌ها و هزینه‌ها بین فروشنده و خریدار در صورت وقوع خسارت یا اتفاقات غیرمنتظره در طول حمل‌ونقل کالاها.
• تعیین نحوه استفاده از اسناد تجاری مانند فاکتورهای پرداخت و بارنامه‌های حمل‌ونقل.

این قواعد به خریدار و فروشنده کمک می‌کنند تا شرایط فروش را به‌درستی تعیین کنند و از بروز اختلافات در مورد مسئولیت‌ها و هزینه‌ها جلوگیری کنند. با استفاده از قواعد اینکوترمز، هر دو طرف می‌توانند به‌راحتی و بادقت بیشتری، شرایط فروش، شرایط حمل‌ونقل و شرایط پرداخت را مشخص کنند و در صورت بروز اختلافات به‌راحتی می‌توانند به قوانین و شرایطی که قبلاً تعیین کرده‌اند، مراجعه کنند.

مزایا و معایب استفاده از اینکوترمز

مزیت	عیوب
سادگی	محدودیت‌های جغرافیایی
جلوگیری از ابهامات	نیاز به تفاهم مشترک
بهبود ارتباطات	نیاز به تجربه و دانش
بهبود ارتباطات	نادیده‌گرفتن شرایط خاص
کاهش هزینه‌ها	محدودیت‌های حقوقی
کاهش هزینه‌ها	احتمال وابستگی به شرکت‌های حمل‌ونقل

به‌طورکلی، استفاده از ترم‌های اینکوترمز مزایا و معایب خود را دارد و باید باتوجه‌به شرایط مربوطه و تجربه و دانش لازم، تصمیم‌گیری صحیحی انجام شود. در ضمن، استفاده از ترم‌های اینکوترمز باید با ارائه قرارداد کتبی متناسب با شرایط مربوطه همراه باشد تا ابهاماتی که ممکن است در قراردادهای شفاهی به وجود بیایند، جلوگیری شود.

اهمیت اینکوترمز در تجارت بین‌المللی

استفاده از ترم‌های اینکوترمز در تجارت بین‌المللی بسیار اهمیت دارد. به دلیل تنوع فرهنگی، قوانین، مقررات و شرایط مختلف در بسیاری از کشورها، قراردادهای بین‌المللی ممکن است با ابهاماتی همراه باشد. در این شرایط، استفاده از ترم‌های اینکوترمز به‌عنوان یک‌زبان مشترک بین فروشنده و خریدار، می‌تواند باعث جلوگیری از ابهامات و اختلافات مربوط به حمل‌ونقل کالا شود. استفاده از ترم‌های اینکوترمز به فروشنده و خریدار کمک می‌کند تا مسئولیت‌هایشان را در مورد حمل‌ونقل کالا به‌وضوح مشخص کنند. این ترم‌ها شرایط حمل‌ونقل کالا را توصیف و مشخص می‌کنند که هر طرف باید چه هزینه‌هایی را بپردازد و چه مسئولیت‌هایی را بر عهده داشته باشد. به‌عنوان‌مثال، ترم‌های اینکوترمز مشخص می‌کنند که آیا هزینه حمل‌ونقل کالا توسط فروشنده یا خریدار پرداخت می‌شود، چه تعداد بیمه‌های موردنیاز برای حمل‌ونقل کالا باید انجام شود و آیا هزینه آن بر عهده فروشنده یا خریدار است.امیداریم تا اینجا فهمیده باشید اینکوترمز چیست

هزینه استفاده از اینکوترمز چقدر است؟

ازآنجاکه اینکوترمز (Incoterms) یک سیستم استاندارد بین‌المللی برای توافقات تجاری است، هزینه مستقیمی برای استفاده از آن ندارید. بااین‌حال، استفاده از اینکوترمز می‌تواند به طرفین قرارداد کمک کند تا مواردی از جمله هزینه‌های حمل‌ونقل، بیمه، گمرک و مسئولیت‌های مربوط به تحویل کالا را به طور دقیق تعیین کنند و از ابهاماتی که ممکن است در قرارداد وجود داشته باشد، جلوگیری کنند؛ بنابراین، هزینه استفاده از اینکوترمز بستگی به نوع قرارداد و موارد ذکر شده در آن دارد. به‌صورت کلی، استفاده از اینکوترمز می‌تواند به کاهش احتمال بروز اختلافات و ناهماهنگی‌ها در قراردادهای تجاری کمک کند و در نتیجه هزینه‌های احتمالی برای حل این اختلافات را کاهش دهد.

بیمه اینکوترمز

در بیمه انتقال، کالا از زمان بسته‌بندی و آماده‌سازی برای اینکوترمز تا زمان تحویل نهایی در مقصد بیمه می‌شود. در این صورت، خساراتی که در طی حمل‌ونقل و انتقال کالا ازدست‌رفتن، سرقت، خرابی یا تخریب کالا رخ می‌دهد، تحت پوشش قرار می‌گیرد. در قراردادهای تجاری بین‌المللی، معمولاً ترم‌های اینکوترمز شرایط بیمه کالا را مشخص می‌کنند. به‌عنوان‌مثال ترم‌های CIF و CIP شرایط بیمه کالا را بر عهده فروشنده قرار می‌دهند، درحالی‌که ترم‌های FCA، FOB  و EXW شرایط بیمه کالا را بر عهده خریدار می‌گذارند.

نکته: هزینه بیمه کالا ممکن است باتوجه‌به شرایط و توافقات مختلف در قرارداد، متفاوت باشد. در کل، بیمه کالا به‌عنوان یک هزینه مهم در تجارت بین‌المللی محسوب می‌شود. تجار می‌توانند با استفاده از ترم‌های اینکوترمز در تعیین شرایط بیمه کالا و تقسیم هزینه‌ها بین فروشنده و خریدار از آن کمک بگیرند.

در آخر…

ترم‌های اینکوترمز به‌عنوان یک توافق مشترک بین فروشنده و خریدار برای شرایط تحویل کالا و مسئولیت‌های مربوط به آن، در تجارت بین‌المللی بسیار مهم هستند. چرا که این ترم‌ها به فروشنده و خریدار کمک می‌کنند تا هر دو طرف در مورد شرایط تحویل کالا و مسئولیت‌های مربوط به آن یکپارچه باشند و احتمال بروز اختلافات کاهش یابد. همچنین، ترم‌های اینکوترمز به فروشنده و خریدار کمک می‌کنند تا شرایط حمل‌ونقل کالا، بیمه، گمرک و تحویل کالا را به‌درستی تعیین کنند و در مورد هر یک از این شرایط برای هماهنگی بهتر، توافق کنند. همچنین، استفاده از ترم‌های اینکوترمز در تجارت بین‌المللی به فروشنده و خریدار کمک می‌کند تا به‌درستی از مسائل مربوط به مالیات و مجوزهای گمرکی آگاهی پیدا کنند و در این زمینه‌ها از مشکلات بروز ندهد. شرکت همراه دژ ایرانیان یکی از مجموعه‌های بین‌المللی ایرانی است که می‌تواند در سرعت پیشرفت انجام امور مربوطه به اینکوترمز به شما کمک کند پیشنهاد می‌شود جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره رایگان از کارشناسان و مشاوران مجرب این شرکت با آنها تماس برقرار کنید.

سؤالات متداول