پرش به محتوا ایران در سال گذشته در رتبه ۵۶ شریکهای تجاری اتحادیه اروپا بوده و از میان این کشورها، آلمان و فرانسه بیشترین مراودات را با ایران دارند. واردات از اروپا، به ایران یکی از مراحل مهم این تجارت است که کمی با واردات از چین و بقیه کشورهای آسیایی تفاوت دارد. در این مقاله به مراحل، قواعد و دانستنیهای مختلف این فعالیت پرداختهایم.
واردات كالا از اروپا، به دلیل تحریمها بهشدت کاهش پیدا کرده و سختتر از همیشه شده است. البته هنوز بسیاری از کالاها و نمونه کالاها قابل واردات هستند. واردات به روش حمل هوايی کمی پیچیدهتر است. شرکت همراه دژ ایرانیان با داشتن کارشناسهای خبره و متخصص میتواند در این راه پر پیچوخم کنار شما باشد تا مجبور نباشید محصول موردنظر خود را با نمونههای کمکیفیتتر چینی جایگزین کنید.
خدمات همراه دژ : ارسال بار از آلمان به ایران
باتوجهبه آن که نرخ واردات در کشور ما بالا است، لازم است کسانی که میخواهند به این امر بپردازند، یک سری اطلاعات کاربردی داشته باشند. به همین دلیل ما در ادامه مراحلی را که باید برای واردات یک کالا طی کرد را بیان خواهیم کرد. تفاوتی ندارد که تاجر خارجی بخواهد کالا وارد کند یا ایرانی، درهرصورت این مراحل باید طی شود و بهقرار زیر است:
اولین مرحله برای واردات کالا از اروپا یا خدمات این است که شخص خارجی که میخواهد کالا وارد کند و یا بازرگان ایرانی، بازار کشور را مورد بررسی قرار دهد و تحقیق کند که بازار به چه کالایی نیاز دارد و چه زمانی موعد واردات آن کالا یا خدمات رسیده است.
خارجیها برای واردات کالا به کشور باید مطالعات گستردهای انجام دهند و با درنظرداشتن معیارهایی کالای موردنظر خود را برای واردات انتخاب کنند. این معیارها عبارت هستند از:
دومین مرحله برای بازرگانان ایرانی و خارجیهایی که میخواهند کالا وارد کنند، پس از انتخاب کردن کالا یا خدمات، جمعآوری اطلاعات از مراجع مختلف برای نحوه بازاریابی آن کالا و پیداکردن بازار مناسب برای فروش آن است. برقرار کردن ارتباط میان فروشنده و خریدار مهمترین اصل در بازاریابی یک محصول است و از طریق مکاتبه و مذاکره با بازرگانان و بازاریابان در این زمینه امکانپذیر است. این کار باعث میشود تبلیغ کالای وارد شده توسط اشخاص مجرب و متخصص صورت بگیرد و در نتیجه بازدهی بیشتری هم داشته باشد.
خارجیها برای ورود کالا به ایران بعد از آن که کالا را انتخاب کردند و مکاتبات و مذاکرات لازم را برای فروش آن انجام دادند، لازم است تا اقدامات لازم را برای دریافت پروفرما انجام دهند. پروفرما به سندی گفته میشود که در معامله بینالمللی صادر میشود و شرایط معامله در آن نوشته شده است. از این سند در مراحل متعددی همچون اخذ مجوز ثبت سفارش، گشایش اعتبار سندی و ترخیص کالا استفاده میشود.
چهارمین مرحله برای واردکردن کالا توسط خارجیها و یا بازرگانان ایرانی این است که مجوزهای لازم برای ورود و ثبت سفارش آن کالا را دریافت کنند. برای اخذ این مجوزها باید به وزارت صنعت و معدن و تجارت که بهاختصار وزارت صمت نیز گفته میشود مراجعه نمایند. برای اطلاع بیشتر از وظایف این وزارتخانه میتوانید روی مقاله «وزارت صمت چیست و چه وظایفی دارد؟» کلیک کنید.
پس از آن که مجوزهای لازم برای ورود و ثبت سفارش کالا دریافت شد، نوبت به انتقال پول و کالا میرسد. برای انتقال پول 4 روش پیشروی واردکننده وجود دارد که عبارت هستند از: تجارت بر مینای تجارت باز، پیشپرداخت، برات و در نهایت اعتبار اسنادی. البته باید توجه داشت که پرداخت از طریق هر یک از این روشها نکات مخصوص به خود را دارد.
زمانی که میخواهید کالایی را وارد ایران کنید، پیش از آن بهتر است اقدام به بیمه کردن آن کالا کنید و از خدمات یک شرکت بیمهگر در این زمینه استفاده کنید.
هفتمین مرحله برای ورود کالا توسط خارجیها و یا بازرگانان ایرانی این است که کالا را از طریق یک شرکت حمل و نقل بین المللی وارد کشور کنند. لازم به ذکر است شرکت حملکننده باتوجهبه قوانین اینکوترمز انتخاب میشود.
لیست کالاهای وارداتی از اروپا به ایران شامل ماشینآلات، مواد دارویی، دستگاههای الکترونیکی، تجهیزات پزشکی و … میشود. بر اساس آخرین اطلاعات که مربوط به سال 2021 است.
| صادرات اتحادیه اروپا به ایران | ارزش دلاری | سال |
| ماشینآلات، رآکتورهای هستهای، بویلرها | $901.75M | 2021 |
| غلات | $692.44M | 2021 |
| محصولات دارویی | $647.22M | 2021 |
| دستگاههای نوری، عکس، فنی، پزشکی | $551.70M | 2021 |
| تجهیزات الکتریکی، الکترونیکی | $235.03M | 2021 |
| محصولات شیمیایی متفرقه | $149.96M | 2021 |
| مواد شیمیایی آلی | $147.20M | 2021 |
| وسایل نقلیه غیر از راهآهن، تراموا | $100.42M | 2021 |
| پلاستیک | $89.52M | 2021 |
این آمار مربوط به سال 2021 است و با واحد میلیون دلار تنظیم شده است. این دستههای کالایی بیشترین حجم واردات به ایران را داشتهاند.
در هنگام واردات از اروپا، با مجموعهای از چالشها روبهرو هستید که اگر مدیریت نشوند میتوانند هزینه نهایی را به شدت افزایش دهند. بهعنوان مثال، تأخیر در ترخیص گمرکی، بررسیهای کیفیت یا بهداشت کالاها، نوسان ارز بین زمان صدور پیشفاکتور و زمان پرداخت، و خسارت در مسیر حمل از جمله ریسکهای رایج هستند. عبور از این موانع نیازمند برنامهریزی دقیق، انتخاب شرکت حمل معتبر، بیمه مناسب و زیرساخت نرمافزاری برای رصد وضعیت بار است تا واردات از اروپا با کمترین دردسر انجام شود.
یکی از رایجترین چالشها در واردات از اروپا، تأخیر در ترخیص کالا به دلیل تفاوت قوانین و مدارک مورد نیاز کشورهاست. هر کشور اروپایی مقررات خاص خود را دارد و در صورت ناقص بودن اسناد یا عدم هماهنگی با گمرک مقصد، بار ممکن است برای چندین روز یا حتی هفته متوقف شود. برنامهریزی دقیق، استفاده از شرکتهای دارای تجربه در ترخیص و بررسی پیشاپیش مدارک، از مهمترین راههای جلوگیری از این مشکل است.
نوسانات مداوم یورو و دلار در برابر ریال، از اصلیترین ریسکهای مالی در واردات از اروپا است. تغییرات نرخ ارز ممکن است سود نهایی واردکننده را کاهش دهد یا باعث افزایش ناگهانی هزینهها شود. برای کنترل این ریسک، میتوان از قراردادهای کوتاهمدت با تأمینکننده، پرداخت مرحلهای یا پوشش بیمه نوسان ارز استفاده کرد.
در مسیر طولانی حمل بار از اروپا تا ایران، خطراتی مانند آسیب دیدن، رطوبت، یا گمشدن بخشی از بار وجود دارد. برای کاهش این ریسکها، استفاده از بستهبندی استاندارد، بیمه کامل حملونقل و انتخاب شرکتهای معتبر فریت بار بسیار اهمیت دارد. واردات از اروپا بدون بیمه، بهویژه برای کالاهای گرانقیمت، میتواند ضرر سنگینی به همراه داشته باشد.
برخی کالاهای اروپایی نیاز به مجوزهای خاص یا تطبیق با استانداردهای ایران دارند. در صورت نداشتن این مجوزها، ترخیص کالا ممکن است متوقف یا حتی غیرممکن شود. آشنایی با الزامات سازمان استاندارد، وزارت بهداشت و گمرک ایران، قبل از شروع فرآیند واردات از اروپا، از بروز هزینه و اتلاف زمان جلوگیری میکند.
گاهی تغییر ناگهانی در روابط تجاری یا اعمال تحریمها، مسیر واردات از اروپا را با محدودیت مواجه میکند. بررسی شرایط سیاسی و اقتصادی کشور مبدأ، پیش از بستن قرارداد و پیشبینی مسیرهای جایگزین حمل، به کاهش این ریسک کمک زیادی میکند.
برای واردات از اروپا به ایران، ارائه چند مدرک اصلی الزامی است و در برخی موارد با توجه به نوع کالا (بهویژه کالاهای حساس مانند مواد غذایی، دارویی یا بهداشتی)، نیاز به مدارک تکمیلی هم وجود دارد. از مهمترین مدارک مورد نیاز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
گواهی معتبر صادرات و واردات
مجوزهای بهداشتی و گواهی کنترل کیفیت کالا
فاکتور تجاری شامل مشخصات دقیق کالا و کشور مبدأ
اسناد مربوط به حملونقل از جمله بارنامه و بیمهنامه حمل
مدارک گمرکی و اسناد ترخیص از جمله رسید انبار
در نظر داشته باشید برخی از کالاها به دلیل شرایط تحریم یا محدودیتهای خاص، نیازمند مدارک اضافه یا استعلامهای ویژه از مراجع رسمی هستند. بنابراین پیش از شروع فرآیند واردات از اروپا، مشورت با کارشناسان ترخیص و امور گمرکی میتواند از بروز تأخیر و مشکلات قانونی جلوگیری کند.
هزینه ارسال کالا، از اروپا به ایران به فاکتورهای متعددی مثل حجم، وزن و مسیر بستگی دارد. عوامل مؤثر در قیمتگذاری حمل کالا از کشورهای اروپایی به ایران متعدد است؛ ولی در این بخش سعی میکنم بهصورت خلاصه نگرشی به شما بدهیم.
طبیعتاً اولین فاکتور در حمل وزن کالاست. به این معنی که هرچه وزن بار بیشتر باشد هزینه ارسال آن بیشتر است. البته اگر بار بهگونهای باشد که هر مترمکعب آن بیش از 167 کیلوگرم باشد آن موقع بهصورت وزن حجمی محاسبه میشود.
هزینه واردات کالا از اروپا به ایران به خط هوایی و ایرلاینی که آن را حمل میکند هم ربط دارد. اگر کالا در کشوری باشد که ایرلاینهای ایرانی فعالیت کنند و بتوانید از آنها استفاده کنید، ممکن است هزینه حمل شما پایینتر باشد. پس اینکه کدام ایرلاین را انتخاب کنید یا اینکه کدام ایرلاین برای شما مناسبتر است سؤالی است که در زمان تعیین هزینه باید به آن توجه کنید.
هزینه و زمان ارسال کالا در فرآیند واردات از اروپا بسته به کشور مبدأ، روش حملونقل و نوع کالا تفاوت زیادی دارد. برای اینکه بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید، در جدول زیر میانگین زمان و هزینه واردات از کشورهای مختلف اروپایی با روشهای حمل هوایی، زمینی و دریایی آورده شده است. این اطلاعات به شما کمک میکند تا مناسبترین گزینه را از نظر سرعت و صرفه اقتصادی انتخاب کنید.
| کشور مبدأ | روش حمل | زمان متوسط ارسال | هزینه تقریبی هر کیلوگرم (دلار) | مزایا | معایب |
|---|---|---|---|---|---|
| آلمان 🇩🇪 | هوایی | ۵ تا ۷ روز | ۷ تا ۹ دلار | سریع، مناسب بارهای سبک و حساس | هزینه بالا برای بارهای حجیم |
| آلمان 🇩🇪 | دریایی | ۲۵ تا ۳۵ روز | ۲ تا ۳ دلار | اقتصادی برای حجم بالا | زمانبر، نیاز به ترخیص طولانیتر |
| ایتالیا 🇮🇹 | هوایی | ۶ تا ۸ روز | ۸ تا ۱۰ دلار | پوشش خطوط مستقیم هوایی | محدودیت وزن |
| ایتالیا 🇮🇹 | دریایی | ۳۰ تا ۴۰ روز | ۲ تا ۳ دلار | بهصرفه برای کالاهای سنگین | تأخیرهای احتمالی بندری |
| فرانسه 🇫🇷 | هوایی | ۵ تا ۶ روز | ۷ تا ۸ دلار | مسیر کوتاهتر به ایران | هزینه نسبتاً بالا |
| فرانسه 🇫🇷 | زمینی | ۱۰ تا ۱۵ روز | ۴ تا ۶ دلار | مناسب برای کالاهای متوسط | محدودیت مسیر در زمستان |
| هلند 🇳🇱 | هوایی | ۴ تا ۶ روز | ۶ تا ۸ دلار | مسیر هوایی فعال، سرعت بالا | هزینه گمرکی بالاتر |
| اسپانیا 🇪🇸 | دریایی | ۳۰ تا ۴۵ روز | ۲ دلار | اقتصادی برای بارهای بزرگ | مسیر طولانیتر و زمانبر |
