هدف از تعیین ارزش گمرکی کالا چیست؟ در دنیای کنونی، فعالیت‌های تجاری و اقتصادی در سراسر جهان به‌سرعت در حال گسترش است. این فعالیت‌ها بنیانی اساسی در توسعه اقتصادی جوامع به وجود می‌آورد. یکی از روش‌های رایج برای جابه‌جایی و خریدوفروش کالاها بین دو یا چند کشور، روش صادرات و واردات است. در این روش، کالاها از کشور مبدأ خارج و به کشور مقصد حمل می‌شوند. سپس در گمرک کشور مقصد، پس از انجام بررسی‌های لازم، مجوز ترخیص کالا صادر می‌شود. یکی از فعالیت‌های مرتبط با ترخیص کالا، تعیین ارزش گمرکی است، که برای هر کالا به‌صورت متفاوتی تعیین می‌شود و بر اساس شاخص‌ها و معیارهای مختلف محاسبه می‌شود. تعیین ارزش گمرکی کالا روندی نسبتاً ساده است و در تمام فرآیندهای وارداتی و صادراتی وجود دارد. با ارزیابی ارزش گمرکی، کالاها می‌توانند به طور رسمی وارد مرزهای یک کشور شوند.
تجارت در سطح بین‌المللی چالش‌ها و شرایط خاص خود را دارد و برای انجام قانونی صادرات و واردات کالا و به‌دست‌آوردن سود مناسب، بازرگانان باید با ابعاد مختلف و جزئیات آن آشنا باشند.
یکی از مسائل مهم در زمینه واردات کالا برای تجار و بازرگانان، تعیین ارزش گمرکی کالاهای وارد شده (Customs Valuation) است. بازرگانان به دنبال کسب سود مناسب هستند و درعین‌حال می‌خواهند کالا با ارزش واقعی خود به بازار عرضه شود. در واقع، ارزش گمرکی به‌عنوان یکی از مفاهیم مهم در حوزه تجارت و بازرگانی، تأثیر مستقیمی بر روی قیمت نهایی کالاهای صادراتی و وارداتی دارد. عدم آشنایی کامل تاجران و بازرگانان با این مفهوم می‌تواند منجر به اشتباهات و خسارات مالی جدی شود. به دلیل اهمیت این موضوع، در ادامه این مطلب، به سؤالاتی مانند تعریف ارزش گمرکی به زبان ساده، TSC، معرفی سامانه تعیین آن، نحوه محاسبه و … پرداخته شده است.
ارزش گمرکی کالا چیست؟
ارزش گمرکی کالا به معنای ارزش تجاری کالا در زمان ورود به گمرک است. این ارزش برای تعیین حقوق ورودی، مالیات بر ارزش‌افزوده و سایر عوارض گمرکی استفاده می‌شود. و تعیین آن، یکی از مهم‌ترین عوامل در محاسبات گمرکی است و بر هزینه‌های واردات و سودآوری بازرگانان تأثیر می‌گذارد.
ارزش گمرکی کالا بر اساس کد تعرفه آن تعیین می‌شود. کد تعرفه، یک کد چهاررقمی است که به هر کالا اختصاص داده می‌شود و نشان‌دهنده نوع و ماهیت کالا است. تعیین ارزش گمرکی کالا ممکن است بر اساس روش‌های استاندارد مانند «ارزش تراکمی» یا «ارزش قابل‌انتظار» صورت گیرد. در این روش‌ها، ارزش گمرکی بر اساس اطلاعات مربوط به قیمت‌های مشابه یا مرتبط در بازار بین‌المللی تخمین زده می‌شود.
تعیین ارزش گمرکی کالا نیازمند تخصص و دانش در زمینه امور گمرکی و مالیاتی است. برای جلوگیری از تقلب یا سوءاستفاده در اعلام ارزش کالاها، بسیاری از کشورها از روش‌های استاندارد و قوانین خاص برای تعیین آن استفاده می‌کنند.
ارزش گمرکی کالا شامل هزینه‌های مختلفی است که برای ورود کالا به مقصد صرف می‌شود، از جمله هزینه‌های حمل و نقل، هزینه بیمه، هزینه‌های مرتبط با افتتاح حساب و هزینه‌های بسته‌بندی. ارزش کالا نیز نسبی است و ممکن است به عواملی مانند کیفیت، کشور محل تولید، مبدأ و مقصد کالا وابسته باشد.
به طور خلاصه، ارزش گمرکی کالا به مقداری اطلاق می‌شود که برای تعیین مالیات و عوارض گمرکی بر روی کالا استفاده می‌شود. این ارزش شامل هزینه‌های مرتبط با واردات و صادرات کالا است و بر اساس کد تعرفه کالا تعیین می‌شود.
کد TSC چیست
در حال حاضر، گمرک در حال اجرای پروژه TSC (تعیین شناسه ارزش واحد کالا) است. این پروژه باهدف تعیین ارزش کالاها در سامانه جامع گمرکی به‌صورت آنلاین انجام می‌شود.
کد TSC یک کد چهاررقمی است که در انتهای هر ردیف کالا قرار می‌گیرد و ارزش گمرکی کالا را نشان می‌دهد. این کد بر اساس مدل و مشخصات فیزیکی، فنی، شیمیایی و سایر ویژگی‌های کالا تعیین می‌شود. سامانه‌ای برای مدیریت این کدها طراحی شده است که یک بانک اطلاعاتی جامع از ارزش کالاهای بازرگانی را ایجاد کرده است. کاربرد این سامانه در یکسان‌سازی ارزش‌گذاری کالاها است تا به طور کامل از اعمال سلیقه افراد جلوگیری شود و پرونده‌های کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی کاهش یابند.
در این سامانه، انواع کالاها، ارزش‌گذاری و مشخصات فروشنده کالا به‌دقت ثبت می‌شوند و امکان جستجوی اطلاعات در بین حجم زیادی اطلاعات وجود دارد. علاوه بر کاهش چشمگیر اختلافات، این سامانه به یکسان‌سازی تعیین آن کمک می‌کند.
با اجرای این پروژه، فرایند تعیین ارزش کالاها در گمرک قابل‌ردیابی و قابل‌اعتمادتر می‌شود. این امر منجر به افزایش شفافیت در روند ترخیص کالاها و کاهش احتمال تبعیض در تعیین ارزش کالاها می‌شود. با این روش، همه واردکنندگان به طرز یکسانی از سامانه استفاده می‌کنند و تفاوت‌های سلیقه‌ای در تعیین ارزش کالاها کاهش می‌یابد.
نحوه محاسبه ارزش گمرکی کالا؛ محاسبه TSC
برای تعیین ارزش گمرکی کالا، گمرک نیاز دارد تمامی هزینه‌های زیر را محاسبه کند:
- هزینه‌ی CIF: این شامل هزینه‌ی خرید کالا در مبدأ و هزینه‌های مرتبط با حمل و نقل، باربری و بیمه است.
- هزینه‌های افتتاح حساب یا واریز بروات: این شامل هزینه‌های مرتبط با باز کردن حساب و یا واریز بروات مربوط به معامله است.
- امتیازات و حقوق مربوط به کالا: به‌عنوان‌مثال، امتیاز استفاده از علامت تجاری، نقشه یا مدل کالا.
- سایر هزینه‌های صرف شده تا کالا به اولین ورودی گمرک برسد.
- سود بازرگانی یا مالیاتی که برای برخی کالاها دریافت می‌شود.
تعیین ارزش گمرکی کالا نیاز به تخصص دارد و این امر به هر شخصی واگذار نمی‌شود. در صورت عدم داشتن مدارک کافی یا صحیح، گمرک اقدام به تعیین ارزش کالا می‌کند. برای این منظور، گمرک از روش‌های تخصصی مختلفی استفاده می‌کند از جمله: استفاده از ارزش معاملاتی کالاهای یکسان و روش ارزش استنباطی.
مهم‌ترین فاکتورها در محاسبه ارزش گمرکی
ارزش گمرکی کالا توسط مقامات گمرکی هر کشور تعیین می‌شود و مبتنی بر قوانین و ضوابط گمرکی آن کشور است. ارزش گمرکی شامل تعیین ارزش حقیقی کالا بر اساس قوانین و ضوابط گمرکی است. مهم‌ترین عوامل در ارزش‌گذاری گمرکی کالا عبارت‌اند از:
- قیمت تجاری کالا: قیمت اصلی کالا به‌عنوان یکی از فاکتورهای اصلی در ارزش گمرکی در نظر گرفته می‌شود. قیمت کالا می‌تواند بر اساس قیمت تجاری واقعی آن تعیین شود.
- منبع ساخت کالا: کشور سازنده کالا به‌عنوان یک فاکتور اصلی در محاسبه ارزش گمرکی کالا محسوب می‌شود. بعضی از کالاهای ساخته شده در کشورهای خاص، به دلایل معروفیت برند و استانداردهای بالاتر، ارزش بالاتری دارند که ارزش‌گذاری کالا را بیشتر تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
- نوع وسیله حمل و نقل: نوع وسیله حمل و نقل استفاده شده برای انتقال کالاها از یک کشور به کشور دیگر نیز تأثیر مهمی در ارزش گمرکی کالا دارد. هزینه‌های مرتبط با حمل و نقل کالا از مبدأ به مقصد در نظر گرفته می‌شود. نوع وسیله حمل و نقل شامل هواپیما، قطار، کشتی، کامیون و… می‌شود.
- بیمه: هزینه بیمه کالا نیز در تعیین ارزش گمرکی آن تأثیرگذار است. هزینه بیمه بر اساس ارزش کالا و ریسک‌های مرتبط با حمل و نقل آن محاسبه می‌شود.
- مالیات بر ارزش‌افزوده: مالیات بر ارزش‌افزوده (مالیات مصرف) نیز گاهی به‌عنوان یک فاکتور مهم در تعیین ارزش گمرکی محاسبه می‌شود. این مالیات بر اساس درصدی از ارزش کالا محاسبه می‌شود.
سامانه ارزش گمرکی کالا
الکترونیکی شناسه ارزش کالا برای شناسایی و ردیابی ارزش کالاها در زنجیره تأمین طراحی شده است. این سامانه با استفاده از فناوری‌های مختلف مانند بارکد، RFID و QR کد، اطلاعات مربوط به هر کالا را ثبت و ذخیره می‌کند. واردکنندگان، تجار و توزیع‌کنندگان با استفاده از این سامانه، قادر خواهند بود تا به‌راحتی اطلاعات مربوط به هر کالا را در دسترس داشته باشند. این امر به آن‌ها کمک می‌کند تا در فرآیندهای گمرکی رویه آسان‌تری را در پیش بگیرند.
در این سامانه، شناسه مربوط به هر کالا را می‌توانید به‌صورت متمرکز مشاهده کنید و بر اساس آن، اطلاعات تکمیلی مربوط به کالا را به دست آورید. کد تعرفه با عبارت TSC نمایش داده می‌شود و با ورود به وب‌سایت مذکور می‌توانید به اطلاعات مربوطه دسترسی پیدا کنید.
در آخر
همان‌طور که گفته شد، تعیین ارزش گمرکی هر کالا اهمیت زیادی دارد، اگر ارزش کالا به‌درستی تعیین نشود، ممکن است بازرگان و واردکننده، با خسارت‌های زیادی مواجه شود. با استفاده از خدمات شرکت همراه دژ در مرحله قبل از اظهار کالا، با رعایت ضوابط و مقررات گمرکی و با تجربه در زمینه تجارت بین‌الملل، به واردکنندگان کمک می‌کنند تا ارزش کالای خود را به‌درستی تعیین کنند و از پرداخت هزینه‌های اضافی جلوگیری کنند.
سوالات متداول
Tsc فروشنده باید اسناد مهمی همچون گواهی مبدأ و فاکتور را برای تعیین ارزش گمرکی ارائه دهد.
هدف اصلی ارزش‌گذاری گمرکی، تعیین مبلغ دقیق حقوق ورودی و عوارض گمرکی برای کالاهای وارد شده است. این ارزش‌گذاری با استفاده از اسناد و اطلاعات موجود، به‌منظور برآورده‌کردن تعهدات ارزی صاحب کالا در ازای ارزش محموله وارداتی انجام می‌شود.
تعیین ارزش گمرکی برای خودروهای وارداتی، توسط سازمان امور مالیاتی انجام می‌شود. این سازمان سالانه بخشنامه‌هایی را ابلاغ می‌کند که در آن اصول و روش‌های ارزش‌گذاری گمرکی برای خودروهای مختلف تعیین می‌شود. ارزش گمرکی شامل قیمت خرید خودرو، هزینه‌های حمل و نقل، بیمه، مالیات و عوارض، شماره‌گذاری خودرو، هزینه‌های رجیستری و ترخیص و عوارض می‌شود.